Tüm dünyada sevilerek oynanan ve izlenen, en aktif olarak işleyen sporlardan biri futboldur. Futbol aşıklarının ya da futbola ilgisi olanların, yeni başlayanların en çok bahsettiği şey FIFA’dır. Peki FIFA nedir? Sorunun cevabı yazımızda sizlerle!
FIFA denince akıllara iki şey gelir: FIFA video oyun serisi ve Uluslararası Futbol Federasyonları Derneği… FIFA video oyun serisi, ister bilgisayarlarda isterseniz de oyun konsollarında keyifle oynayabileceğiniz bir futbol oyunudur. Oyunun başında kendinize oynayacak bir takım belirleyip çevrimiçi olarak tek başınıza ya da yanınızda bir arkadaşınızla rakip olarak oynayabilirsiniz.
Uluslararası Futbol Federasyonları Derneği (FIFA) ise futsal ve futbol spor türlerinin dünya genelindeki en üst düzeydeki yönetim birimidir.
İki farklı anlamı olan FIFA’yı sizler için araştırdık. İşte merak ettiğiniz tüm detaylar…
Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA)
Bu organizasyonun çok köklü bir geçmişi vardır. 21 Mayıs 1904 tarihinde Fransa’nın Paris kentinde kurulmuştur. Günümüzde organizasyonun merkezi İsviçre’nin Zürih şehrindedir. Başkanlığı ise İsviçreli Gianni Infantino tarafından yürütülür. FIFA ismi Fransızca “Federation Internationale de Football Association” söz öbeğinin kısaltmasıdır, Uluslararası Birlik Futbol Federasyonu anlamına gelir.
Kurucu ülkeler; Belçika, Fransa, Danimarka, Hollanda, İspanya, Almanya İsveç ve İsviçre’dir. Organizasyon kurulduğunda başkanlığını yapan ilk kişi Robert Guérin olmuştur. 1906 yılına gelindiğinde İngiltere Futbol Federasyonu başkanı Daniel Burley Woolfall, FIFA üyelerinin oy birliği sonucu 2. FIFA başkanı olarak seçilmiştir. Kurucu ülkeler haricinde ilerleyen yıllarda başka ülkeler de katılmıştır.
Bu ülkeler arasında 1908 yılında Güney Afrika, 1912 yılında Arjantin ve Şili, 1913 yılında Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) yer alır. Bununla beraber Güney Afrika’nın katılması ile kuruluş ilk kez Avrupa dışına genişlemiştir. Şili ve Arjantin’in katılması ile de Amerika kıtasına kadar genişlemesi mümkün olmuştur. FIFA’nın tarihsel sayılabilecek koleksiyonları şu an İngiltere’de var olan Ulusal Futbol Müzesi’nde sergilenir.
Günümüzde, 211 ulusal futbol federasyonu FIFA bünyesi altındadır. Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA), dünya futbolunu yöneten, kuralları belirleyen ve bu kuralları uygulayan bir kurumdur. Aynı zamanda çeşitli futbol turnuvalarını da düzenler. Şimdiye kadar düzenlediği turnuvalar arasında en önemlisi ilk kez 1930 yılında düzenlemiş olduğu FIFA Dünya Kupası’dır.
FIFA’nın en yüksek organizasyonu FIFA Kongresi’dir. Bu kongre, üye olan federasyonların belirlediği temsilcilerinden oluşur. Olağanüstü bir durumla karşılaşılmadığı sürece kongre yılda bir kez toplanır. FIFA tüzüğünde bir değişiklik yapılacaksa, bu değişikliği yapabilecek tek kurul bu kongredir.
Kongrenin diğer görevleri de FIFA Yönetim Kurulu üyeleri, FIFA Genel Sekreteri ve FIFA Başkanı’nın belirlenmesidir. FIFA Yönetim Kurulu, kongrenin toplanmadığı zamanlarda karar veren ana birimdir. Finans ve Hakemler Komitesi ile Disiplin Kurulu gibi pek çok FIFA alt kurulu yönetim kuruluna bağlıdır.
FIFA’ya bağlı olan konfederasyonlar hangileridir?
Dünya genelinde, FIFA’ya bağlı pek çok uluslararası futbol konfederasyonu vardır. Bu konfederasyonlar, Ulusal Futbol Federasyonları tarafından oluşturulmuştur ve kıtalarına göre gruplandırılır. Bu konfederasyonlar da aynı FIFA gibi kendi yönetim birimleri ve tüzüklerine sahiptir.
Aynı zamanda uluslararası futbol turnuvaları da düzenlerler. Kendilerine ait tüzükleri bulunmasına rağmen yönetim yetkileri FIFA’nın belirlediği yetkilerle sınırlandırılmıştır. Dünya üzerinde FIFA’ya bağlı 6 konfederasyon vardır:
- Asian Football Confederation (AFC)
- Confederation Africaine de Football (CAF)
- Confederation of North, Central American and Caribbean Association Football (CONCACAF)
- Confederacion Sudamericana de Futbol (CONMEBOL)
- Oceania Football Confederation (OFC)
- Union of European Football Associations (UEFA)
Bu konfederasyonlardan Türkiye’de en bilineni UEFA’dır. Konfederasyonun turnuvalarına bazı takımlarımız katıldığından, FIFA Türkiye sınırları içerisinde futbolseverler tarafından ilgiyle takip edilir.
Konfederasyonlar genelde bölgelere göre ayrılmış olsa da bazı istisnalar vardır. Türkiye, Kıbrıs Cumhuriyeti, Rusya, Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan’ın topraklarının belirli bir bölümü ya da tamamı Asya’da bulunur. Buna karşın, bu ülkeler UEFA’nın bir parçası olarak kabul edilir.
Asya’da bulunan İsrail, AFC ülkeleri tarafından boykot edildikten sonra 1994 senesinde UEFA ülkeleri arasına katılmıştır. 2002 yılında ise Kazakistan, UEFA’dan AFC’ye geçmiştir. 2006 yılının Ocak ayında Avustralya, AFC’den OFC’ye taşınmıştır. Bu tarihten sonra konfederasyonunu değiştiren herhangi bir ulusal federasyon olmamıştır.
FIFA video oyun serisi
FIFA Futbol ya da bir diğer adıyla FIFA, Electronic Arts’ın bir alt kuruluşu olan EA Sports aracılığı ile ilk kez 1993 yılında sektöre katılmıştır. O tarihten bugüne kadar her yıl yenilenerek oyunseverlerin beğenisine sunulmuştur. 1980’li yıllarda Kick Off, Sensible Soccer, Matchday Soccer gibi oyunların popülerliğini gören Electronic Arts (EA), bu oyunları geliştirerek FIFA oyunları serisini yaratmıştır. Zaman ilerledikçe bu oyun dalında bir numaraya yerleşmiştir. Dünyada en çok satan Madden NFL oyununu geçemese de satış sıralamasında ikincidir.
FIFA oyunlarının tarihçesini ve zamanla nasıl geliştiğini, iyileştiğini merak edenler olabilir. Geçmişten günümüze FIFA hakkında bilinmesi gerekenler şunlardır: Electronic Arts (EA), FIFA’dan lisans alarak 1993 yılının son aylarında ilk oyunu olan FIFA International Soccer 1994 versiyonunu çıkarır.
Sektöre katıldığı ilk zamanlarda çok büyük hayran grubuna sahip olan oyun iki çeşit açıyla oynanabiliyordu: Kuş bakışı ve kenar bakış açısı. Electronic Arts yıllar geçtikçe oyunun kapsamını da genişletir. FIFA 95 versiyonu ilk kez takım seçerek oynama özelliği getirir.
FIFA 96 oyununda FIFPro lisansı alınarak gerçek futbolcu isimleri kullanılır. Aynı zamanda bu oyunla PC, 32X, PlayStation ve Sega Saturn konsollarında bulunan “Virtual Stadium” motoru ile, 3D oyuncular ve 2D stadyum seçenekleri satışa sunulur.
FIFA 97 ve 98 Road to World Cup sürümünde FIFA 96 oyunu özelliklerine ek olarak mouse mod seçeneği de dahil edilir. Bu mouse mod eklenmesi FIFA serisi için çok büyük bir avantaj olmuştur; çünkü grafikleri çok daha geliştirilmiş, Dünya Kupası elemeleri tüm milli takımları içerecek şekilde oyuna eklenmiştir.
Ülkemizdeki FIFA sevenleri heyecanlandıran gelişme ise yıllar sonra FIFA 17 ile gelir. Bu üründe Türkçe dil desteği de oyuna eklenmiştir.