Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler ve dijital dönüşümün tüm alanlara entegre edilmesi sayesinde karşımıza çıkan sanal müzeler kavramı yeni yerler keşfetmek için yolculuğa çıkmanın gerekli olmadığını gösteriyor. Sanal müzeler, bambaşka bir coğrafyadaki ülkeye veya şehre gitmeden en nadide sanat eserlerini, ortak kültür miraslarını görmeye olanak tanıyor. Siz de konfor alanından çıkmadan evde kalarak tarihi ve kültürel hazineleri görmek istiyor ve sanal müze hakkında bilgi edinmek istiyorsanız yazımızı okumanızı öneririz.
Kültürlerarası iletişim ve etkileşim için eşsiz mekanlar olan müzeleri evinizde koltuğunuzdan kalkmadan gezebilir; binlerce resim, heykel, enstalasyonu online olarak görebilirsiniz. Farklı platformlarda 360 derecelik videolar ve dijital arşivler görebilir ve 3D sanal müze gezintisine çıkabilirsiniz. Dünyanın önde gelen müzelerinin dijitalleştirme izni olan bölümlerini ziyaret etmek için ihtiyacınız olan şey yalnızca internete bağlı bir cihaz.
Sanal müze nedir?
E- müze olarak da ifade edilen sanal müze, 1990’lı yılların başında müzelerin iletişim sağlamaya yönelik olarak interneti kullanmaya başlamaları ile ortaya çıkmış, 20. yüzyılın ikinci yarısında Walter Benjamin ve André Malraux arasındaki “sanat eserinin aurası” sorunsalı üzerine yapılan tartışma ile temelleri atılmıştır. Malraux’un, geliştirdiği “duvarsız düşsel müze” kavramı, sanal müze nedir sorusunun en iyi cevabı oluyor.
Sanal müze uygulamaları nelerdir?
Müze koleksiyonlarını internet ortamına taşıyan sanal müzeler dünya çapında erişime olanak tanıyor. Sanal müzeler, içeriklerine göre şöyle gruplandırılıyor:
- Broşür sanal müzeler: Müze koleksiyonu ile ilgili kısıtlı bilgi veren tanıtım amaçlı internet sayfası niteliğindeki müzeler sanal müzeler olarak adlandırılıyor.
- İçeriksel sanal müzeler: Müze koleksiyonunu tanımlamada ayrıntılı bilgi veren ve nesne merkezli bir yol izleyen içeriksel sanal müze uygulamaları, konunun uzmanları tarafından tercih ediliyor.
- Eğitsel sanal müzeler: Yaş, deneyim ve bilgi seviyelerine göre giriş olanağı sunan eğitsel sanal müzeler, ziyaretçinin müzeye gelip nesneleri yerinde görmesini sağlamayı hedeflediğinden merkezine nesne yerine içeriği yerleştiriyor.
- Sanal müzeler: Öğretici sanal müzelerin bir sonraki adımı diyebileceğimiz sanal müzeler, koleksiyonunu sunmanın yanı sıra diğer sayısal koleksiyonlara da bağlantılar sunarak André Malraux’un “duvarsız düşsel müzeler” öngörüsünü gerçekleştiriyor.
Sanal müze uygulamaları
Vizyon misyon, koleksiyon politikası, hedef kitleye göre oluşturulmuş uygulamalar, genel iletişim bilgileri, plan ya da harita arama kısımlarını kapsayan ana bölüm, koleksiyonla ilgili başlıkların oluşturduğu bölüm ve müze kat planları ve bilgilendirici kısımdan oluşan sanal dolaşım bölümlerinden oluşuyor.
Sergilemeler; müzenin amacı, koleksiyonu, vermek istediği mesaj ya da hedef kitle profilleri gibi unsurların etkisiyle hissi sergileme, öğretici sergileme, eğlendirici sergileme, öğretici sergileme, koleksiyon odaklı sergileme ve ilgi ve eğitim odaklı sergileme olarak gruplandırılıyor. Sanal müze türleri arkeoloji, sanat, tarih, etnografya, doğa tarihi, bilim, jeoloji, askeri ve endüstri müzeleri olarak ayrılıyor.
Sanal müzeler için kullanılan teknoloji, müzenin içeriğine göre farklılaşıyor. Hangi teknolojik aracın kullanılacağının saptanması için koleksiyon düzenlemelerinin ötesinde hem fiziksel hem de kurgusal planlamalar hazırlanması gerekiyor. Örneğin; askeri teçhizatlardan, yağlı boya eserlere, madeni paralardan, şehir maketlerine kadar pek çok eseri bünyesinde barındıran Strasbourg Historical Museum, şehir tarihi konulu sergilerinde yüksek çözünürlüklü ekran, projeksiyon, kiosk ve hologram ağırlıklı sergileme üslubunu benimsiyor ve sergileme sistemlerinde teknolojiden sıklıkla faydalanıyor.
Ücretli ve ücretsiz sanal müzeler
Dijital çağın bir armağanı olarak evinizin konforunda ziyaret edebileceğiniz pek çok müze bulunuyor. Online olarak gezebileceğiniz müzeler arasında dünyanın en ünlü müzeleri de bulunuyor. Google Arts & Culture ile 500’den fazla sanal müze ve galeriyi ücretsiz olarak gezebilirsiniz. Yüksek teknolojik alt yapıya sahip görsel mekânların oluşturulması Türkiye’deki devlet müzelerinin de değişimine yol açtı. Topkapı Sarayı koleksiyonun dijital ortama aktarılmasıyla sanal müzecilik uygulamaları gelişti. Bugün pek çok Türkiye’deki pek çok müze online olarak ücretsiz gezilebiliyor.
Sanal müze önerileri
Sanal müze ziyareti, evde kalmak durumunda kalındığında yapılabilecek en güzel aktiviteler arasında bulunuyor. Dünyanın farklı yerlerindeki ünlü müzeleri ve ülkemizdeki müzeleri merak ediyor ve zamanı değerlendirmek istiyorsanız sanal müze gezisi yapabilirsiniz. Dünyadaki en ünlü sanal müzeler şunlar:
- British Museum
Dünyanın en çok gezilen müzelerinden biri olan British Museum’u Londra’ya gitmeden de ziyaret edebilirsiniz. British Museum’daki Büyük Mahkemeyi gezebilir, antik Rosetta Taşı ve Mısır mumyalarını keşfedebilirsiniz. Bilgisayarınızın başından ayrılmadan sanal tur sayesinde yüzlerce eser de bulabilirsiniz
https://britishmuseum.withgoogle.com/
- Louvre Müzesi
Yaklaşık 10 futbol sahası büyüklükte bir alanı kaplayan ve dünyanın en büyük müzesi olan Louvre’de sanal tura çıkarak Apollo Galerisi ve Mısır Antikaları’nı sandalyenizden kalkmadan gezebilirsiniz.
https://www.louvre.fr/en/visites-en-ligne
- Vatikan Müzesi
Sanal gesinti teknolojileri sayesinde dünyanın en küçük ülkesi Vatikan’da bulunan, dünyanın en büyük müzesi Vatikan Müzesi’ndeki Sistine Şapeli’nin tavanının işçiliğini boynunuz ağrımadan kolayca inceleyebilirsiniz.
http://www.museivaticani.va/content/museivaticani/en/collezioni/musei/tour-virtuali-elenco.html
- Metropolitan Sanat Müzesi
Metropolitan Sanat Müzesi, iki milyondan fazla eser barındırıyor ve dünyanın en büyük sanat galerileri arasında bulunuyor. Metropolitan Sanat Müzesi’ni sanal ortamda gezerek çok uzaklara gitmeden de Pollock, Van Gogh ve Bondone gibi sanatçıların eserlerini görebilirsiniz.
https://artsandculture.google.com/partner/the-metropolitan-museum-of-art?hl=en
- Ermitaj Müzesi
3 milyona yakın sanat eserini içeren Ermitaj Müzesi, Guinness Rekorlar Kitabı’nda yer alıyor. Rusya’daki bu müzeyi tek tıkla ziyaret edebilirsiniz.
https://artsandculture.google.com/partner/the-state-hermitage-museum?hl=en
- Çanakkale Şehitliği
Çanakkale Savaşları’nda hayatını kaybeden Türk askerlerin anısına yaptırılan Çanakkale Şehitliği’nin online olarak 3D ziyaret edilebilmesi sanal müzenin avantajlarını ortaya koyuyor. Sanal müze Çanakkale ruhunu yansıtıyor.
https://www.360tr.com/browse-360-derece-sanal-tur-canakkale-panoramas-1-date.html?lang_id=tr
Türkiye’deki diğer sanal müzeler ise şunlar:
- Anadolu Medeniyetler Müzesi
- Ankara Resim ve Heykel Müzesi
- Antalya Müzesi Ayasofya Müzesi
- Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi
- Burdur Arkeoloji Müzesi
- Antalya Müzesi – Etnoğrafya
- Konuralp Müzesi
- Muğla Müzesi
- Edirne Müzesi
- Efes Müzesi
- Kariye Müzesi
- Jandarma Müzesi
- S.O.K.M. – Müzesi
- Konuralp Müzesi
- Sabancı Müzesi Önü
- Mardin Müzesi Önü
- Mevlana Müzesi
- 15 Temmuz Hafıza Müzesi
- Side Müzesi
- Milli Parklar Müzesi
- Türk İslam Eserleri
- Kapadokya Karanlık Kilise
- Anamur Müzesi
- Anıtkabir
- İstanbul Kız Kulesi
- Dolmabahçe Sarayı
- Topkapı Sarayı
- Panorama 1453 Tarih Müzesi
- İstanbul Oyuncak Müzesi
- Rahmi Koç Müzesi
